ลูกหูอักเสบ เช็คอาการ วิธีรักษา และการป้องกัน

  •  20 ก.พ. 68

ลูกป่วยหูชั้นกลางอักเสบ: เช็คอาการ วิธีรักษา และการป้องกัน 

ลูกน้อย ปวดหู หูอักเสบ มีไข้ สงสัย หูชั้นกลางอักเสบ เช็คอาการ และ วิธีดูแล เบื้องต้น พร้อม คำแนะนำ

 

หูชั้นกลางอักเสบ หรือ Otitis Media เป็นโรคที่พบบ่อยในเด็ก โดยเฉพาะเด็กเล็ก อายุต่ำกว่า 5 ปี เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย หรือไวรัส ในหูชั้นกลาง ซึ่งเป็นช่องว่าง หลังแก้วหู มีลักษณะ อาการ คือ ปวดหู หูอักเสบ มีไข้ หูอื้อ และ อาจมี น้ำหนวก ไหล ออกจากหู 

ประเภทของหูชั้นกลางอักเสบ 

  • หูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลัน: เป็น ชนิด ที่พบบ่อยที่สุด มักเกิดขึ้น หลัง เป็นหวัด หรือ ไข้หวัดใหญ่ อาการ มัก รุนแรง แต่ หายเร็ว 
  • หูชั้นกลางอักเสบ มีหนอง: เกิด จาก การ สะสม ของหนอง ใน หูชั้นกลาง มักมี ไข้ และ ปวดหู มาก 
  • หูชั้นกลางอักเสบเรื้อรัง: เป็น หูชั้นกลางอักเสบ ที่ ไม่หายขาด หรือ กลับมา เป็นซ้ำ บ่อยๆ อาจทำให้ แก้วหูทะลุ และ สูญเสีย การได้ยิน 

สาเหตุหูชั้นกลางอักเสบในเด็ก 

  • การติดเชื้อ: เช่น หูชั้นกลางอักเสบจากหวัด ไข้หวัดใหญ่ หรือ ไซนัสอักเสบ เชื้อโรค สามารถ แพร่กระจาย จาก จมูก และ คอ ไปยัง หูชั้นกลาง ผ่าน ท่อยูสเตเชียน (Eustachian tube) ซึ่ง เป็น ท่อ ที่เชื่อมต่อ ระหว่าง หูชั้นกลาง กับ ด้านหลัง ของ จมูก 
  • ภูมิคุ้มกันต่ำ: เด็กเล็ก มี ระบบภูมิคุ้มกัน ที่ ยัง พัฒนา ไม่เต็มที่ จึง ติดเชื้อ ได้ง่าย 
  • ท่อยูสเตเชียน สั้น และ แคบ: ในเด็ก ท่อยูสเตเชียน จะ สั้น และ แคบกว่า ผู้ใหญ่ ทำให้ เชื้อโรค เข้าสู่ หูชั้นกลาง ได้ง่าย 
  • ปัจจัยอื่นๆ: เช่น การ สัมผัส ควันบุหรี่ การ ดูด นม ขณะ นอนราบ การ แพ้อาหาร 

 

อาการหูชั้นกลางอักเสบในเด็ก 

  • ปวดหู: อาจ ปวด มาก น้อย แตกต่างกัน ไป ใน แต่ละ เด็ก บางราย อาจ มีอาการ หูอื้อ ร่วมด้วย 
  • มีไข้: อาจมี ไข้สูง หรือ ไข้ต่ำๆ 
  • งอแง ร้องไห้ มากกว่าปกติ: โดยเฉพาะ ใน เด็กเล็ก ที่ ยัง พูด ไม่ได้ 
  • นอนหลับ ไม่สนิท: เนื่องจาก ปวดหู 
  • มี น้ำหนวก ไหล ออกจากหู: อาจมี สี เหลือง เขียว หรือ มีเลือดปน 
  • อาการอื่นๆ: เช่น เบื่ออาหาร อาเจียน ท้องเสีย 

การวินิจฉัยหูชั้นกลางอักเสบ : แพทย์ จะทำการ วินิจฉัย โดย 

  • ซักประวัติ และ ตรวจร่างกาย 
  • ส่อง ดู หู ด้วย เครื่องมือ พิเศษ (Otoscope) เพื่อ ดู ลักษณะ ของ แก้วหู และ ช่องหู 
  • การ ตรวจ การได้ยิน (Tympanometry) เพื่อ ประเมิน การทำงาน ของ แก้วหู และ หูชั้นกลาง

 

 

การรักษาหูชั้นกลางอักเสบในเด็ก รักษาอย่างไร 

  • ยาปฏิชีวนะ: ใช้ ในกรณี ที่ เกิดจาก เชื้อแบคทีเรีย แพทย์ จะ เลือก ชนิด และ ขนาด ของยา ให้เหมาะสม กับ เด็ก แต่ละราย 
  • ยาแก้ปวด: เช่น พาราเซตามอล หรือ ไอบูโพรเฟน เพื่อ ลด ไข้ และ บรรเทาอาการ ปวด 
  • ยาหยอดหู: อาจใช้ ยาหยอดหู ที่มี ส่วนผสม ของ สเตียรอยด์ เพื่อ ลด การอักเสบ 
  • การผ่าตัด: ในกรณี ที่ เป็น หูชั้นกลางอักเสบเรื้อรัง หรือ มี ภาวะแทรกซ้อน เช่น หูน้ำหนวก แก้วหูทะลุ แพทย์ อาจ พิจารณา การผ่าตัด เพื่อ ระบาย หนอง และ ซ่อมแซม แก้วหู

หูชั้นกลางอักเสบ อันตรายไหม? และภาวะแทรกซ้อนของหูชั้นกลางอักเสบ 

  • แก้วหูทะลุ: อาจทำให้ สูญเสีย การได้ยิน ชั่วคราว หรือ ถาวร 
  • การสูญเสีย การได้ยิน: อาจเกิดขึ้น ชั่วคราว หรือ ถาวร ขึ้นอยู่กับ ความรุนแรง ของ การอักเสบ 
  • การติดเชื้อ ลุกลาม: เช่น เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ฝี ในสมอง 
  • คอเลสเตatoma: เป็น ถุง berisi keratin (สาร ที่ ประกอบเป็น ผิวหนัง และ เล็บ) ที่ เจริญเติบโต ใน หูชั้นกลาง อาจทำให้ เกิด การทำลาย กระดูก และ เนื้อเยื่อ ในหู 

 

การดูแลตัวเองที่บ้าน 

  • ประคบอุ่น: บริเวณ หู ที่ ปวด 
  • เช็ด น้ำหนวก: ด้วย สำลี สะอาด 
  • หลีกเลี่ยง การ แคะหู 
  • ไม่ควร ให้ น้ำเข้าหู ขณะ อาบน้ำ หรือ สระผม 
  • ให้ เด็ก ดื่มน้ำ มากๆ 
  • พักผ่อน ให้ เพียงพอ 
  • ใช้น้ำเกลือ ล้างจมูก: ช่วย ลด น้ำมูก และ ลด การอักเสบ ของ ท่อยูสเตเชียน 
  • นอน หนุนหมอนสูง: ช่วย ระบาย น้ำมูก และ ลด การ คั่ง ของ สารคัดหลั่ง ใน หูชั้นกลาง 
  • หลีกเลี่ยง ปัจจัยเสี่ยง: เช่น ควันบุหรี่ ฝุ่นละออง สารก่อภูมิแพ้ 

วิธีป้องกันหูชั้นกลางอักเสบในเด็ก 

  • ฉีดวัคซีน: เช่น วัคซีน ไข้หวัดใหญ่ วัคซีน ป้องกัน โรค ไอพีดี (Hib) 
  • วัคซีนไข้หวัดใหญ่: ช่วย ลดความเสี่ยง ในการ ติดเชื้อไข้หวัดใหญ่ ซึ่งเป็น สาเหตุ หนึ่ง ของ หูชั้นกลางอักเสบ แนะนำ ให้ ฉีด ตั้งแต่ อายุ 6 เดือน ขึ้นไป 
  • วัคซีนป้องกันโรคไอพีดี (Hib): ช่วย ป้องกัน การ ติดเชื้อแบคทีเรีย Hib (Haemophilus influenzae type b) ซึ่งเป็น สาเหตุ หนึ่ง ของ หูชั้นกลางอักเสบ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ และ โรค ติดเชื้อ ร้ายแรง อื่นๆ ในเด็ก แนะนำ ให้ ฉีด ตาม กำหนด ใน ตาราง วัคซีน แห่งชาติ 
  • ล้างมือบ่อยๆ 
  • หลีกเลี่ยง การ สัมผัส ผู้ป่วย 
  • ดูด น้ำมูก อย่างถูกวิธี 
  • ไม่ควร ให้ เด็ก ดูด นม ขณะ นอนราบ 
  • งดสูบบุหรี่ ในบ้าน 

หูชั้นกลางอักเสบ ในเด็ก ส่วนใหญ่ สามารถ รักษา ให้หายขาด ได้ แต่ หาก ปล่อยทิ้งไว้ ไม่รักษา อาจ เกิด ภาวะแทรกซ้อน ที่ อันตราย เช่น หูชั้นกลางอักเสบเรื้อรังในเด็ก การสูญเสีย การได้ยิน เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ดังนั้น หาก สงสัย ว่า เด็ก เป็น หูชั้นกลางอักเสบ ควร พา ไป พบแพทย์ ทันที 

สำหรับผู้ที่อาศัยอยู่ในย่านศรีนครินทร์ และพื้นที่ใกล้เคียง "คลินิกพรีเมียม รามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ @พาราไดซ์ พาร์ค" (Ramathibodi Health Space) ที่ตั้งอยู่ภายในศูนย์การค้าพาราไดซ์ พาร์ค ชั้น 3 เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่สะดวกสบาย ในการเข้าถึงบริการทางการแพทย์ 

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม หรือนัดหมายแพทย์ ได้ที่ รามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ ศูนย์การค้าพาราไดซ์ พาร์ค เปิดให้บริการทุกวัน 8.00-20.00 น. 

โทร. 0-2201-0640-45 

Line Official Account : @ramaparadise

เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับ คลินิกพรีเมียม รามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ @พาราไดซ์ พาร์ค คลิกที่นี่

คลีนิกพรีเมี่ยมรามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ

รามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ (ด้านหน้า)

หมายเหตุ: บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลความรู้ ไม่สามารถใช้แทนคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ หากมีข้อสงสัย หรือต้องการคำแนะนำในการรักษา ควรปรึกษาแพทย์ 

บทความที่น่าสนใจที่เกี่ยวข้อง