ลำไส้แปรปรวน สร้างวินัยการขับถ่าย เพื่อป้องกันอาการท้องผูก

  •  25 ก.พ. 68

ลำไส้แฮปปี้ ชีวิตดี๊ดี สร้างวินัยการขับถ่าย ป้องกันโรคลำไส้แปรปรวน

 

ลำไส้แปรปรวน สร้างวินัยการขับถ่าย เพื่อป้องกันอาการท้องผูก

 

"ท้องผูก"  "ท้องเสีย"  "ปวดท้องบ่อยๆ"  ฟังดูคุ้นๆ ไหม? อาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณเตือนของ "โรคลำไส้แปรปรวน (Irritable Bowel Syndrome - IBS)" โรคยอดฮิตที่สร้างความรำคาญใจให้ใครหลายคน  แต่รู้หรือไม่ว่า เราสามารถป้องกันโรคนี้ได้ ด้วยการสร้าง "วินัยการขับถ่ายที่ดี" 

 

ลำไส้แปรปรวนคืออะไร

โรคลำไส้แปรปรวน (Irritable Bowel Syndrome หรือ IBS) เป็นภาวะที่ส่งผลต่อลำไส้ใหญ่ ทำให้เกิดอาการปวดท้อง ท้องอืด ท้องผูก หรือท้องเสีย ซึ่งอาการเหล่านี้อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตประจำวันของเราได้

สาเหตุของโรคลำไส้แปรปรวน

สาเหตุของโรคลำไส้แปรปรวน (IBS) ยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่มีหลายปัจจัยที่อาจเกี่ยวข้องและกระตุ้นให้เกิดอาการได้ ดังนี้:

  • ความผิดปกติของการบีบตัวของลำไส้:
    • การบีบตัวของลำไส้ที่เร็วเกินไปอาจทำให้เกิดอาการท้องเสีย
    • การบีบตัวของลำไส้ที่ช้าเกินไปอาจทำให้เกิดอาการท้องผูก
  • ความไวต่อสิ่งกระตุ้นของลำไส้:
    • ลำไส้ของผู้ที่เป็น IBS อาจมีความไวต่อสิ่งกระตุ้นมากกว่าคนทั่วไป เช่น อาหารบางชนิด ความเครียด หรือฮอร์โมน
  • การติดเชื้อในลำไส้:
    • การติดเชื้อในลำไส้บางชนิดอาจทำให้เกิด IBS ตามมาได้
  • ความเครียดและภาวะทางอารมณ์:
    • ความเครียด ความวิตกกังวล และภาวะทางอารมณ์อื่นๆ สามารถกระตุ้นอาการของ IBS ได้
  • อาหารบางชนิด:
    • อาหารบางชนิดอาจกระตุ้นอาการของ IBS ได้ เช่น อาหารรสจัด อาหารมัน อาหารที่มีแก๊สมาก นม และผลิตภัณฑ์จากนม
  • การเปลี่ยนแปลงของแบคทีเรียในลำไส้:
    • การเปลี่ยนแปลงของแบคทีเรียในลำไส้ หรือการเสียสมดุลของจุลินทรีย์ในลำไส้ (Gut Microbiome) อาจส่งผลต่อการเกิดโรคลำไส้แปรปรวน

ลำไส้แปรปรวน สร้างวินัยการขับถ่าย เพื่อป้องกันอาการท้องผูก

พฤติกรรมที่ส่งผลต่อการเกิดลำไส้แปรปรวน

พฤติกรรมบางอย่างสามารถเพิ่มความเสี่ยงหรือกระตุ้นอาการของโรคลำไส้แปรปรวน (IBS) ได้ ต่อไปนี้เป็นพฤติกรรมที่ควรระวัง:

  • พฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ไม่เหมาะสม:
    • การรับประทานอาหารไม่ตรงเวลา
    • การรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง อาหารรสจัด หรืออาหารที่มีแก๊สมาก
    • การรับประทานอาหารที่มี FODMAPs สูง (Fermentable Oligo-, Di-, Mono-saccharides and Polyols) เช่น หัวหอม กระเทียม แอปเปิล นม และผลิตภัณฑ์จากนม
    • การดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนหรือแอลกอฮอล์มากเกินไป
    • การดื่มน้ำน้อยเกินไป
  • ความเครียดและภาวะทางอารมณ์:
    • ความเครียด ความวิตกกังวล และภาวะทางอารมณ์อื่นๆ สามารถกระตุ้นอาการของ IBS ได้
  • การพักผ่อนไม่เพียงพอ:
    • การนอนหลับไม่เพียงพออาจส่งผลต่อระบบทางเดินอาหารและเพิ่มความเสี่ยงในการเกิด IBS
  • การไม่ออกกำลังกาย:
    • การไม่ออกกำลังกายอาจทำให้การเคลื่อนไหวของลำไส้ผิดปกติและเพิ่มความเสี่ยงในการเกิด IBS
  • การใช้ยาบางชนิด:
    • ยาบางชนิด เช่น ยาปฏิชีวนะ อาจส่งผลต่อสมดุลของแบคทีเรียในลำไส้และกระตุ้นอาการของ IBS

 

Q&A : วินัยในการขับถ่ายจะส่งผลดีต่ออาการลำไส้แปรปรวนหรือไม่?

  • แน่นอน วินัยในการขับถ่ายเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีอาการลำไส้แปรปรวน (IBS) เพราะการฝึกฝนให้ร่างกายขับถ่ายเป็นเวลาจะช่วยให้ระบบทางเดินอาหารทำงานได้อย่างเป็นระบบและลดความรุนแรงของอาการได้ การขับถ่ายเป็นระบบกำจัดของเสียในร่างกาย หากระบบนี้ทำงานผิดปกติ ของเสียจะตกค้าง เกิดการหมักหมม เป็นสาเหตุของโรคต่างๆ เช่น ท้องผูก ริดสีดวงทวาร ลำไส้แปรปรวน มะเร็งลำไส้ ฯลฯ วินัยการขับถ่ายที่ดี จะช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ ลดความเสี่ยงของโรค และเสริมสร้างสุขภาพที่ดี 

 

เคล็ดลับ สร้างวินัยการขับถ่าย สู่ลำไส้ที่แข็งแรง 

  1. ฝึกขับถ่ายให้เป็นเวลา: ควรฝึกให้ร่างกายคุ้นเคยกับการขับถ่ายในเวลาเดียวกัน เช่น หลังตื่นนอนตอนเช้า หรือหลังอาหาร เพื่อให้ระบบขับถ่ายทำงานเป็นระบบ 
  2. อย่าอั้นอุจจาระ: เมื่อรู้สึกปวด ควรเข้าห้องน้ำทันที การอั้นอุจจาระ จะทำให้ลำไส้ดูดน้ำกลับมากเกินไป อุจจาระแข็ง ขับถ่ายยาก เสี่ยงต่อโรคท้องผูก 
  3. รับประทานอาหารที่มีกากใย: ผัก ผลไม้ ธัญพืช เป็นแหล่งของกากใย ช่วยเพิ่มปริมาณอุจจาระ ทำให้ขับถ่ายง่ายขึ้น 
  4. ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอ: น้ำช่วยให้อุจจาระนิ่ม ขับถ่ายสะดวก ป้องกันท้องผูก 
  5. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: การขยับร่างกาย ช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้ 
  6. จัดการความเครียด: ความเครียดส่งผลต่อระบบย่อยอาหาร และการขับถ่าย ควรหาวิธีผ่อนคลาย เช่น การทำสมาธิ ฟังเพลง 
  7. ปรับเปลี่ยนอิริยาบถขณะขับถ่าย: ลองใช้เก้าอี้รองเท้าขณะขับถ่าย เพื่อให้ลำไส้ตรง ช่วยในการขับถ่าย 
  8. หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง: เช่น การรับประทานอาหารรสจัด อาหารแปรรูป การใช้ยาถ่าย เป็นเวลานาน

 

ลำไส้แปรปรวน สร้างวินัยการขับถ่าย เพื่อป้องกันอาการท้องผูก

วิธีการป้องกันลำไส้แปรปรวน

โรคลำไส้แปรปรวน (IBS) เป็นภาวะที่ส่งผลต่อลำไส้ใหญ่ ทำให้เกิดอาการปวดท้อง ท้องอืด ท้องผูก หรือท้องเสีย ซึ่งอาการเหล่านี้อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตประจำวันของเราได้ แม้ว่า IBS จะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่เราสามารถป้องกันและลดความเสี่ยงในการเกิดอาการได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและดูแลตัวเองดังนี้

1. จัดการความเครียด:

  • ออกกำลังกายเป็นประจำ:
    • การออกกำลังกายช่วยลดความเครียดและส่งเสริมการทำงานของลำไส้
  • ฝึกการผ่อนคลาย:
    • โยคะ นั่งสมาธิ การหายใจลึก ๆ
  • นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ:
    • นอนหลับอย่างน้อย 7-8 ชั่วโมงต่อคืน

2. สร้างวินัยในการขับถ่าย:

  • กำหนดเวลาขับถ่าย:
    • ฝึกขับถ่ายเป็นเวลาทุกวัน โดยเฉพาะหลังอาหารเช้า
  • อย่าอั้นอุจจาระ:
    • เมื่อรู้สึกปวดอุจจาระ ควรรีบเข้าห้องน้ำทันที

3. ดูแลสุขภาพจิต:

  • หากิจกรรมที่ผ่อนคลาย:
    • เช่น อ่านหนังสือ ฟังเพลง ดูหนัง
  • พูดคุยกับคนที่ไว้ใจ:
    • เมื่อรู้สึกเครียดหรือวิตกกังวล

4. ปรึกษาแพทย์:

  • หากมีอาการรุนแรงหรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน:
    • แพทย์อาจแนะนำการรักษาด้วยยาหรือวิธีอื่น ๆ ที่เหมาะสม

ข้อควรจำ:

  • แต่ละคนมีปัจจัยกระตุ้นอาการ IBS ที่แตกต่างกัน การสังเกตและจดบันทึกอาหารและกิจกรรมที่ทำให้เกิดอาการจะช่วยให้คุณหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นได้
  • การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมต้องใช้เวลาและความอดทน อย่าท้อแท้หากอาการไม่ดีขึ้นในทันที
  • การปรับสมดุลของจุลินทรีย์ในลำไส้ หรือการทาน Probiotic ก็เป็นอีกหนึ่งตัวช่วยในการป้องกันและลดอาการของโรคลำไส้แปรปรวนได้

 

5. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหาร:

  • หลีกเลี่ยงอาหารที่กระตุ้นอาการ:
    • อาหารรสจัด อาหารมัน อาหารที่มีแก๊สมาก (เช่น ถั่ว กะหล่ำปลี)
    • อาหารที่มี FODMAPs สูง (เช่น หัวหอม กระเทียม แอปเปิล นม)
    • เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนหรือแอลกอฮอล์
  • รับประทานอาหารที่มีไฟเบอร์สูง:
    • ผัก ผลไม้ ธัญพืช
  • ดื่มน้ำให้เพียงพอ:
    • ดื่มน้ำอย่างน้อย 8 แก้วต่อวัน
  • รับประทานอาหารเป็นมื้อเล็ก ๆ และบ่อยขึ้น:
    • แทนที่จะรับประทานอาหารมื้อใหญ่ 3 มื้อ ลองแบ่งเป็นมื้อเล็ก ๆ 5-6 มื้อต่อวัน

รวมร้านอาหารสุขภาพในศูนย์การค้าพาราไดซ์ พาร์ค

  • BAIMIANG - ร้านค้าสินค้าเพื่อสุขภาพที่ตอบโจทย์คนรักสุขภาพ มีทั้งอาหารพร้อมทาน ขนม เบเกอรี่ และผลิตภัณฑ์เฮลตี้ วัตถุดิบจากแบรนด์ดัง

    • พิกัด: ชั้น G โซน B

    • เวลาเปิดทำการ

      • จันทร์ - ศุกร์ 10.30 - 21.00 น.

      • เสาร์ อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ 10.00 - 21.00 น.

  • LEMON FARM - น้ำผึ้งคัดสรรอาหารธรรมชาติ คุณภาพสูงเพื่อเป็นทางเลือกสุขภาพดีสำหรับคุณ

    • พิกัด: ชั้น G โซน B

    • เวลาเปิดทำการ

      • จันทร์ - ศุกร์ 10.30 - 21.00 น.

      • เสาร์ อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ 10.00 - 21.00 น.

  • WHITE STORY - อาหารฟิวชันหลากหลาย ตอบโจทย์ทุกมื้อสุขภาพ

    • พิกัด: ชั้น G โซน B

    • เวลาเปิดทำการ

      • จันทร์ - ศุกร์ 10.30 - 21.00 น.

      • เสาร์ อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ 10.00 - 21.00 น.

  • WATCHARAWAN GREEN FARM - อาหารและผลิตภัณฑ์ออร์แกนิก สดใหม่ ปลอดภัย ส่งตรงถึงมือคุณ 

    • พิกัด: ชั้น G โซน A

    • เวลาเปิดทำการ

      • จันทร์ - ศุกร์ 10.30 - 21.00 น.

      • เสาร์ อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ 10.00 - 21.00 น.

  • TAN TAN - ทาน ทาน - รวมผลไม้อบแห้งสารอาหารสูง เพื่อสุขภาพที่ดีของคุณแบบปัง ๆ

    • พิกัด: ชั้น G โซน B

    • เวลาเปิดทำการ

      • จันทร์ - ศุกร์ 10.30 - 21.00 น.

      • เสาร์ อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ 10.00 - 21.00 น.

  • SIZZLER - ซิซซ์เล่อร์ - สลัดบาร์แบบจัดเต็ม เหมาะกับทุกวัย

    • พิกัด: ชั้น G โซน B

    • เวลาเปิดทำการ

      • จันทร์ - ศุกร์ 10.30 - 21.00 น.

      • เสาร์ อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ 10.00 - 21.00 น.

  • SALAD FACTORY - รวมสลัดหลากหลายสไตล์ พร้อมเมนูเพื่อสุขภาพที่คุณต้องลอง

    • พิกัด: ชั้น G โซน B

    • เวลาเปิดทำการ

      • จันทร์ - ศุกร์ 10.30 - 21.00 น.

      • เสาร์ อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ 10.00 - 21.00 น.

  • SABAIJAI สบายใจ - จำหน่ายสินค้าเพื่อสุขภาพแบบครบวงจร ทั้งสินค้าอุปโภคและบริโภคที่มีคุณภาพจากธรรมชาติ

    • พิกัด: ชั้น G โซน B

    • เวลาเปิดทำการ

      • จันทร์ - ศุกร์ 10.30 - 21.00 น.

      • เสาร์ อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ 10.00 - 21.00 น.

 

การดูแลตัวเองอย่างเหมาะสมจะช่วยให้คุณควบคุมอาการ IBS ได้ดีขึ้นและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น


สำหรับผู้ที่อาศัยอยู่ในย่านศรีนครินทร์ และพื้นที่ใกล้เคียง "คลินิกพรีเมียม รามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ @พาราไดซ์ พาร์ค" (Ramathibodi Health Space) ที่ตั้งอยู่ภายในศูนย์การค้าพาราไดซ์ พาร์ค ชั้น 3 เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่สะดวกสบาย ในการเข้าถึงบริการทางการแพทย์ 

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม หรือนัดหมายแพทย์ ได้ที่ รามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ ศูนย์การค้าพาราไดซ์ พาร์ค เปิดให้บริการทุกวัน 8.00-20.00 น. 

โทร. 0-2201-0640-45 

Line Official Account : @ramaparadise

เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับ คลินิกพรีเมียม รามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ @พาราไดซ์ พาร์ค คลิกที่นี่

คลีนิกพรีเมี่ยมรามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ

รามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ (ด้านหน้า)

หมายเหตุ: บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลความรู้ ไม่สามารถใช้แทนคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ หากมีข้อสงสัย หรือต้องการคำแนะนำในการรักษา ควรปรึกษาแพทย์