โรคไต ภัยเงียบที่คืบคลาน รู้ทันอาการ สาเหตุ และวิธีป้องกัน
โรคไต ภัยเงียบที่อาจร้ายแรงกว่าที่คิด! รู้เท่าทันอาการ สาเหตุของโรคไต พร้อมวิธีป้องกัน ไขข้อสงสัย "โรคไตเกิดจากอะไร" "อาการโรคไตระยะแรกเป็นอย่างไร" "โรคไตกินอะไรได้บ้าง" รวมถึงแนวทางการรักษา เพื่อดูแลสุขภาพไตให้แข็งแรง
โรคไตคืออะไร?
โรคไต (Kidney Disease) คือภาวะที่ไตทำงานลดลงหรือหยุดทำงาน ไม่สามารถกรองของเสียและสารเคมีในร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไตมีบทบาทสำคัญในการควบคุมสมดุลของเหลวในร่างกาย การควบคุมความดันโลหิต และการสร้างฮอร์โมนที่จำเป็น การที่ไตเสื่อมหรือหยุดทำงานอาจนำไปสู่ภาวะไตวาย (Kidney Failure) ซึ่งแบ่งออกเป็นสองประเภทหลัก คือ ไตวายเฉียบพลัน และ ไตวายเรื้อรัง โรคไตอันตรายไหม? คำตอบคือ "ใช่" หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที
สาเหตุของโรคไต
โรคไตเกิดจากอะไร? สาเหตุของโรคไตมีหลายปัจจัย ได้แก่:
- โรคประจำตัว: เช่น ความดันโลหิตสูง และโรคเบาหวาน โดยน้ำตาลในเลือดสูงทำลายเส้นเลือดเล็กๆ ในไต และความดันโลหิตสูงทำให้ไตทำงานหนัก (ที่มา: โรงพยาบาลรามาธิบดี)
- การติดเชื้อและการอักเสบ: เช่น การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะที่ลุกลามไปถึงไต หรือโรคไตอักเสบ
- การใช้ยาและสารเคมี: การใช้ยาที่มีผลกระทบต่อไต เช่น ยาแก้ปวด ยาต้านการอักเสบ และยาปฏิชีวนะบางชนิด
- พฤติกรรมการใช้ชีวิต: เช่น การดื่มน้ำน้อย การบริโภคเกลือและโปรตีนมากเกินไป หรือการสูบบุหรี่
- โรคทางพันธุกรรม: เช่น โรคถุงน้ำในไต (Polycystic kidney disease)
- การอุดตันของทางเดินปัสสาวะ: เช่น นิ่วในไต
อาการของโรคไต
อาการโรคไตระยะแรก มักไม่แสดงอาการชัดเจน แต่เมื่อโรคพัฒนาขึ้น อาจสังเกตเห็นอาการดังต่อไปนี้:
- ปัสสาวะผิดปกติ: เช่น ปัสสาวะน้อยลงหรือบ่อยขึ้น โดยเฉพาะในเวลากลางคืน ปัสสาวะมีฟอง ปัสสาวะเป็นเลือด
- บวมที่ร่างกาย: เช่น บวมที่เท้า ข้อเท้า หรือใบหน้า เนื่องจากร่างกายสะสมน้ำและเกลือ
- อาการอ่อนเพลียและเหนื่อยง่าย: เกิดจากการที่ของเสียสะสมในเลือด
- ความดันโลหิตสูง: เป็นผลจากการที่ไตไม่สามารถควบคุมสมดุลของเหลว
- อาการไตวาย: เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร ผิวหนังแห้งและคัน และรู้สึกไม่สบายตัวอย่างรุนแรง
การตรวจและวินิจฉัยโรคไต
ตรวจโรคไต อย่างไร? การตรวจโรคไตเป็นสิ่งสำคัญในการตรวจพบปัญหาในระยะแรก การตรวจที่ใช้บ่อยได้แก่:
- การตรวจปัสสาวะ: เพื่อตรวจหาสารโปรตีนหรือเลือดในปัสสาวะ
- การตรวจเลือด: เพื่อวัดระดับของเสียในเลือด เช่น ครีเอตินิน (Creatinine) และยูเรีย
- การตรวจอัลตราซาวด์: เพื่อดูโครงสร้างของไตและตรวจหาความผิดปกติ
- การตรวจชิ้นเนื้อไต: เพื่อตรวจสอบความเสียหายของเนื้อเยื่อไต (ที่มา: โรงพยาบาลรามาธิบดี)
การรักษาโรคไต
วิธีการรักษาโรคไต ขึ้นอยู่กับระยะและสาเหตุของโรค ได้แก่:
-
การดูแลในระยะแรก: การควบคุมโรคประจำตัว เช่น ความดันโลหิตสูงและเบาหวาน การรับประทานอาหารที่เหมาะสม เช่น การลดเกลือและโปรตีน และการดื่มน้ำให้เพียงพอ
-
การรักษาในระยะรุนแรง: ผู้ป่วยที่มีไตวายเรื้อรัง อาจต้องเข้ารับการรักษาด้วยวิธีการฟอกไต (ล้างไต) เพื่อกำจัดของเสียและสารเคมีในร่างกาย ค่าล้างไตเท่าไหร่? ขึ้นอยู่กับโรงพยาบาลและวิธีการล้างไต
-
การปลูกถ่ายไต: สำหรับผู้ป่วยไตวายระยะสุดท้าย การปลูกถ่ายไตเป็นทางเลือกที่ช่วยฟื้นฟูคุณภาพชีวิตในระยะยาว
อาหารและการดูแลสุขภาพไต
อาหารที่เหมาะสมมีบทบาทสำคัญในการดูแลไต:
- อาหารผู้ป่วยโรคไต: แนะนำให้รับประทานผักผลไม้ที่มีโพแทสเซียมต่ำ เช่น แตงกวา กะหล่ำปลี และแอปเปิ้ล จำกัดปริมาณฟอสฟอรัส เช่น นม เนื้อสัตว์ และธัญพืช (ที่มา: โรงพยาบาลรามาธิบดี)
- อาหารต้องห้ามผู้ป่วยโรคไต: หลีกเลี่ยงอาหารเค็ม ของทอด อาหารแปรรูป และอาหารที่มีโปรตีนสูงเกินไป เช่น เนื้อสัตว์แดง
- การดื่มน้ำ: การดื่มน้ำอย่างเพียงพอช่วยล้างของเสียจากไต แต่ควรปรึกษาแพทย์หากมีภาวะไตวาย
วิธีป้องกันโรคไต
- ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต: ลดการบริโภคเกลือ ควบคุมน้ำหนัก หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และดื่มแอลกอฮอล์แต่พอดี
- การออกกำลังกาย: ช่วยควบคุมความดันโลหิตและลดความเสี่ยงของโรคเรื้อรัง
- ตรวจสุขภาพไตเป็นประจำ: โดยเฉพาะในผู้ที่มีความเสี่ยงสูง เช่น ผู้ที่มีโรคเบาหวานหรือความดันโลหิตสูง
โรคไตเป็นโรคที่สามารถป้องกันและรักษาได้หากตรวจพบตั้งแต่ระยะแรก การดูแลสุขภาพโดยรวม เช่น การเลือกรับประทานอาหาร การดื่มน้ำอย่างเหมาะสม และการตรวจสุขภาพไตอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยลดความเสี่ยงของโรคนี้ หากคุณสงสัยว่าตนเองหรือคนในครอบครัวมีความเสี่ยง ควรปรึกษาแพทย์ หมอโรคไต เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม
สำหรับผู้ที่อาศัยอยู่ในย่านศรีนครินทร์ และพื้นที่ใกล้เคียง "คลินิกพรีเมียม รามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ @พาราไดซ์ พาร์ค" (Ramathibodi Health Space) ที่ตั้งอยู่ภายในศูนย์การค้าพาราไดซ์ พาร์ค ชั้น 3 เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่สะดวกสบาย ในการเข้าถึงบริการทางการแพทย์
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม หรือนัดหมายแพทย์ ได้ที่ รามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ ศูนย์การค้าพาราไดซ์ พาร์ค เปิดให้บริการทุกวัน 8.00-20.00 น.
โทร. 0-2201-0640-45
Line Official Account : @ramaparadise
เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับ คลินิกพรีเมียม รามาธิบดี เฮลธ์ สเปซ @พาราไดซ์ พาร์ค คลิกที่นี่
หมายเหตุ: บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลความรู้ ไม่สามารถใช้แทนคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ หากมีข้อสงสัย หรือต้องการคำแนะนำในการรักษา ควรปรึกษาแพทย์